μελαγχολίας πέρι

«Με συγχωρείτε, αδελφοί, γιατί απουσιάζω. 

Μη με περιμένετε. 

Υπάγω ίνα ημερεύσω και έπειτα 

γυρίζω στον ζωολογικό μου κήπο» *

"αλλ' ότε πλέον και εκείνος [ο Βελλεροφόντης] έγεινε μισητός εις όλους τους θεούς, ούτος βέβαια μόνος περιεπλανάτο εις την πεδιάδα Αλήιον, τρώγων την καρδίαν του, αποφεύγων οδόν των ανθρώπων". (Ζ 200-202)

Ως άνω δυό λόγια ήδη ομηρικά, περιγραφικότατα βέβαια, μεταξύ εχθρών αλλά και φίλων! Μιλάει ο βασιλιάς των Λυκίων, Γλαύκος, ο εγγονός του Βελλεροφόντη, στον Διομήδη, τον γιο του Τυδέα, ένα των Αχαιών. Με τις ως άνω λέξεις περιγράφεται ο ήρωας παππούς του Γλαύκου, ο και κορινθιακής βέβαια καταγωγής, ως εγγονός του Σισύφου, εξόριστος Βελλεροφόντης. Ο Γλαύκος γεννήθηκε στην Μικρά Ασία (και δη την Λυκία) όπου έγινε άλλοτε δεκτός και ο παππούς του με το φτερωτό εκείνο άλογο, τον Πήγασο. Γι' αυτό και πολεμάει τώρα στο πλευρό των Τρώων, εναντίον των Αχαιών. Στον πόλεμο τον έστειλε ο πατέρας του, ο Ιππόλοχος, ο και θείος του θεϊκού εκείνου Σαρπηδόνα, ξαδέλφου βέβαια του Γλαύκου. Σημασία, όμως, έχει η περιγραφή και η αιτία, εδώ, της μελαγχολίας (του ήρωα, αλλά και κάθε άλλου ανθρώπου). 



[στο πρωτότυπο το ομηρικό κείμενο έχει ως εξής:]

"αλλ' ότε δη και κείνος απήχθετο πάσι θεοίσιν,

η τοι ό καπ πεδίον το Αλήιον οίος αλάτο

ον θυμόν κατέδων, πάτον ανθρώπων αλεείνων·".

καπ πεδίον = κατά πεδίον 

Αλήιον = ή εκ του στερητικού α και του λήιον, και σημαίνει: πεδιάς άσπαρτος έρημος, ή είναι εξ ης το αλάομαι ρίζης, πεδιάς περιπλανήσεως. Καθ' Ηρόδοτον ήτο εν Κιλικία VI 95,1. 

ον θυμόν κατέδων = τρώγων την καρδίαν του μελαγχολών· δηλ. αυτός εαυτού ήτο ασθένεια. Επί τοιαύτης σημασίας ημείς λέγομεν τρώγομαι. Εκ της μελαγχολίας εικάζεται η απέχθεια των θεών. Και εν ι 411 η φρενοβλάβεια λέγεται: «νούσος Διός μεγάλου». η δε μελαγχολία προήλθεν εκ του προώρου θανάτου δύο τέκνων. Πρβλ. την φράση της Τζούλιας Κρίστεβα στο Μαύρος ήλιος. Κατάθλιψη και μελαγχολία, έκδ. Καστανιώτης, Αθήνα 2000, σ. 43: «Ο καταθλιπτικός είναι ένας ριζοσπαστικός και κατηφής άθεος». 

πάτος ανθρώπων = πεπατημένη οδός, τ. ε. ανθρώπων συγκοινωνία

(απόδοση, υπό Α.Ξ. Καραπαναγιώτου (1893), έκδοση βασισμένη στην Ιλιάδα του J. La Roche.) 

'Αλλο απόσπασμα από το ίδιο έργο εδωδά.

-----
* Στο motto λογίον γεγραμμένο με κιμωλία πάνω σε μια μεγάλη πέτρα έξω από το κελλί του γέροντος Παϊσίου, σύμφωνα με την δημοσιευθείσα στο περ. «Εφημέριος» (1991, σ. 192) μαρτυρία Ανωνύμου σχολιαστού. Κατόπιν στο π. Διονυσίου Τάτση, Υπαίθριο αρχονταρίκι. Καταγραφή διδαχών του π. Παϊσίου (ιδία έκδ., Κόνιτσα 1994, σ.14).