Πέμπτη 25 Δεκεμβρίου 2014

ο Θεός Χριστός είναι και η μητέρα μας



'Ετσι, ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος ενέργησε το αγαθό ενάντια στο κακό, είναι η αληθινή μας μητέρα: από Αυτόν προέρχεται το Είναι μας –εκεί όπου ετέθη το θεμέλιο της μητρότητας- μαζί με όλη τη γλυκιά θαλπωρή της αγάπης που ασταμάτητα ακολούθησε.
'Οσο αληθινά ο Θεός είναι ο πατέρας μας, άλλο τόσο αληθινά είναι και η μητέρα μας∙ κι αυτό το έδειξε Εκείνος με τα πάντα, και ειδικά με τα εξής γλυκά λόγια που είπε: «Εγώ αυτό είμαι».
Τουτέστιν: «Εγώ αυτό είμαι, η δύναμη και η αγαθότητα της πατρότητας∙ εγώ αυτό είμαι, η σοφία της μητρότητας∙ εγώ αυτό είμαι, το φως και χάρη, που είναι η υπερευλογημένη αγάπη. Εγώ αυτό είμαι, η Τριάδα∙ εγώ αυτό είμαι, η ενότητα [...]».


Julian of Norwich, Αποκαλύψεις θείου έρωτος (μτφρ. Β. Αδραχτάς, έκδ. Γαβριηλίδης, Αθήνα 2002, σσ.122-125).

Κυριακή 21 Δεκεμβρίου 2014

ήκω Διός παις...



Ημείς εκ πορνείας ου γεγεννήμεθα∙ ένα πατέρα έχομεν, τον Θεόν. Είπεν ουν αυτοίς ο Ιησούς∙ Ει ο Θεός πατήρ υμών ηγαπάτε αν εμέ∙ εγώ γαρ εκ του Θεού εξήλθον, και ήκω.



Εκ του κατά Ιωάννην, τω Σαββάτω της Δ΄ από του Πάσχα εβδομάδος (η΄ 41-42) του Πεντακοσταρίου. Ο τίτλος, όμως, εκ του πρώτου στίχου των Βακχών του Ευριπίδη. Ο ίδιος.

Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014

κεκραγάριο



Στο κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος μίλησε για την προσωπικότητα του ιερού Αυγουστίνου, τον οποίο χαρακτήρισε υιό δακρύων της αγίας μητέρας του Μόνικας, και τον συνέκρινε με τον εορταζόμενο επίσης όσιο Ιερώνυμο, αναφερόμενος στα πολλά χαρίσματά του και στους ιστορικούς παράγοντες που διαμόρφωσαν την θεολογική του έκφραση. Επίσης μίλησε για την αξία της εορτής των αγίων Πάντων, την οποία η Εκκλησία μας θέσπισε να τελήται μετά την Πεντηκοστή, ως το τέλος της μακράς προπαρασκευαστικής περιόδου που άρχισε από την Μεγάλη Τεσσαρακοστή με την έξοδο του Αδάμ από τον Παράδεισο, συνεχίσθηκε με την σάρκωση, τον Σταυρό, την Ταφή, την Ανάσταση και την Ανάληψη του Νέου και Έσχατου Αδάμ, του Χριστού, τελείωσε με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος που έκανε τους Μαθητές μέλη του Σώματος του Χριστού, μέλη της Εκκλησίας, και καρποί αυτής της σωστικής περιόδου είναι οι άγιοι Πάντες. Έκανε λόγο για τα κοινά σημεία των αγίων που είναι η ορθόδοξη γνωσιολογία, η ορθόδοξη μεθοδολογία και η ορθόδοξη ομολογία. Ο Σεβασμιώτατος [κ. Ιερόθεος] επισφράγισε το κήρυγμά του με δύο χαρακτηριστικούς λόγους του ιερού Αυγουστίνου από το Κεκραγάριό του, για τον πόθο και την αγάπη του Χριστού που καθαρίζει τελείως τον άνθρωπο από τα πάθη και για τον θείο έρωτα.


Απόσπασμα από περιοδικό επαρχιακό τύπο (περισσότερα βλ. εδωδά).

Παρασκευή 12 Δεκεμβρίου 2014

αποκαλύψεις θείου έρωτος


Τούτα τα οράματα αποκαλύφθηκαν σ' ένα πλάσμα απλοϊκό, που δεν γνώριζε τίποτε από γραφή κι ανάγνωση∙ τού δόθηκαν κατά το έτος Κυρίου 1373, την εβδόμη μέρα του Μάη. Και το πλάσμα ετούτο επιθυμούσε από καιρό τρεις δωρεές από τον Θεό:
η πρώτη ήταν η θέα του πάθους Του,
η δεύτερη μια αρρώστια της σάρκας στα τριάντα,
ενώ η τρίτη τρεις πληγές από τον ίδιο τον Θεό.
'Οσον αφορά την πρώτη, σκεφτόμουν πως είχα κάποια αίσθηση του πάθους του Χριστού, μα επιθυμούσα πιότερο τη χάρη του Θεού. Σκεφτόμουν πως εκείνη την ώρα θα έπρεπε να ήμουν με τη Μαρία τη Μαγδαληνή και με τους άλλους εραστές του Χριστού, και γι' αυτό επιθυμούσα ένα όραμα σωματικό, έτσι ώστε να μπορώ να λάβω μεγαλύτερη γνώση των σωματικών πόνων του σωτήρα μας, καθώς και του μαρτυρίου της δέσποινάς μας και όλων των αληθινών εραστών Του, που είχαν δεί τότε τους πόνους Του∙ έτσι θα βρισκόμουν ανάμεσά τους και θα έπασχα μαζί Του.
'Αλλο όραμα ή αποκάλυψη του Θεού δεν θέλησα να έχω, μέχρις ότου η ψυχή μου θα έφευγε από το σώμα. Ο λόγος ετούτης της παράκλησής μου ήταν πως μετά την αποκάλυψη θα είχα καλύτερη γνώση για το πάθος του Χριστού.


Julian of Norwich, Αποκαλύψεις θείου έρωτος (μτφρ. Β. Αδραχτάς, έκδ. Γαβριηλίδης, Αθήνα 2002, σσ.20-23).

Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 2014

και για την αμαρτία



Λέγει τοις μονασταίς η σαργάνη·
προσέχετε,
ου μόνον υμάς ανάγω από γης εις το όρος,
αλλά και εις ουράνια. *

[στην ερώτηση] γιατί γίνεται κάποιος μοναχός, αφού μπορεί να προσφέρει (και τα λοιπά γνωστά και συνηθισμένα) [...] ανέφερα το παράδειγμα του ερωτευμένου που προσπαθούν να τον απομακρύνουν από την κοπέλλα που ερωτεύτηκε.
Πέρασε η ώρα και με ρώτησε ο ίδιος κάτι για την αμαρτία. Είπα πως η Εκκλησία είναι ένας χορός. Κάποιος αφήνει τα χέρια που ήταν πιασμένος και φεύγει –να αμαρτήσει, δηλαδή. 'Υστερα προσπαθεί να ξαναπιαστεί. 'Η πάλι, πες πως ένα τρένο τρέχει με ταχύτητα. 'Ενα βαγόνι ξεκόβεται και βγαίνει. Τί θα γίνει; 'Ετσι περίπου είναι η αμαρτία.

Πορφύριος ηγούμενος, «γιαυτό κλαίω κι εγώ...» (έκδ. Εν πλώ, Αθήνα 2010, σσ. 69-70).



----- 
* Υμνολογικό σχόλιο στην μετεωριτική μοναστική πολιτεία, όπως παραδίδεται στο: Σοφιανού, Δ.Ζ, Μετέωρα. Οδοιπορικό (έκδ. Ιερά Μονή Μεγάλου Μετεώρου, 1990, σ.11).

Τρίτη 2 Δεκεμβρίου 2014

και για τους λογισμούς το ύστερον



Φωτός χωρίον του Θεού *

Ο παπά-Εφραίμ [ο Κατουνακιώτης] είπε στον παπά-Ηλία∙ εμείς εδώ μαζεύουμε τους λογισμούς μας. Και ο πατήρ-Ηλίας είπε εμείς αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε.
Το εμείς του παπα-Εφραίμ είναι οι Αγιορείτες. Το εμείς του πατρός Ηλία είναι οι άγαμοι στον κόσμο. Με τις εξαιρέσεις τους.


Πορφύριος ηγούμενος, «γιαυτό κλαίω κι εγώ...» (έκδ. Εν πλώ, Αθήνα 2010, σ. 75).


----- 
* Στο motto αρκτικές λεξούλες από απολυτίκιο τροπάριο για τον όσιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη του εορτάζοντος το δεύτερον σήμερον, ποιηθέν υπό Μαντώς Πιπεράκι - Καβάγια.

Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2014

χρώματα που είναι χώματα



«Και αυτά τα υλικά όπου μεταχειρίζεται ο αγιογράφος, είναι ευλογημένα, ταπεινά, εύοσμα, λεπτά.
Ούτω, διά να κάμη κάρβουνα με τα οποία να σχεδιάζη, μεταχειρίζεται ξύλον άσηπτον ξηράς λεπτοκαρυάς ή μυρσίνης∙ διά να κάμη σανίδα, επάνω εις την οποίαν θα ζωγραφίση την εικόνα, μεταχειρίζεται την κυπάρισσον, την καρυδέαν, την καστανέαν, την πεύκην ή άλλο δένδρο ευωδιάζον.
Τα χρώματα είναι τα περισσότερα χώματα της γης οπού μοσχοβολούν όταν βραχούν από το νερόν, ιδίως εις την ζωγραφικήν του τοίχου, και ευωδιάζουν όπως τα βουνά κατά τα πρωτοβρόχια ή ωσάν ένα καινούριον κανάτι με δροσερόν νερόν. Εις το αυγόν βάζει ο τεχνίτης ολίγον όξος, διά να το διατηρήση. Τα δε βερνίκια μοσχοβολούν ωσάν το θυμίαμα, και ο ασπαζόμενος την εικόνα αισθάνεται οσμήν ευωδίας πνευματικής.
Τα υλικά της εικόνος είναι τα χρώματα οπού τα περισσότερα είναι χώματα, το αυγόν με το όξος, το νερόν, ο κηρός, το ρετσίνι των πεύκων, η εύοσμος σαντράκα, το μαστίχι, το μέλι, το κομμίδι της μυγδαλιάς.
Με ένα σύντομον λόγον, η αγιασμένη τούτη τέχνη δεν μεταχειρίζεται χονδροειδή και πηκτά υλικά, όπως η κοσμική ζωγραφική οπού μεταχειρίζεται λινέλαια κάκοσμα και χρώματα πηκτά και βούρτσες χονδρότριχες».


κυρ Φώτης Κόντογλου 

(πρβλ. ομόλογη σκέψη του μαθητή του, 
Γιάννη Τσαρούχη, εδωδά απιθωμένη)

Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2014

και βεβαιώ ως άνωθεν



Επιθυμούντες ουν και μη έχοντες τα της επιθυμίας 
πυρός δίκην υπό της επιθυμίας καταφλέγονται. *


+ διά της π[α]ρ[ο]ύσης ημών εμμαρτύρου ομολογίας φανερώνομεν/ ημείς οι υποκάτωθεν γεγραμμένοι, Δημήτριος, και Γεώργιος, ότι εσυμ/φωνήσαμε[ν] μετά του εν ιερομονάχοις κυρίου παπ(ά) Συμεών, να αγιογρά/ψωμεν τον νάρθηκα της αγίας Μονής της Υπαπαντής του Χριστού, με εδι/καίς μας ταις βαφαίς, κ(αι) τα λάδια κ(αι) εδικόν τους το ψωμί, διά γρό/σια κε΄ ήτοι γρόσια εικοσιπέντε· λοιπόν υποσχόμεθα ότι να βάλλω/μεν την επιμέλειαν, καθώς ζητεί ο τόπος κ(αι) η τέχνη, να γένη η ιστορία κα/θώς πρέπει, και ούτω να έχωμεν να πάρωμεν τα 25 γρόσια από τον ρη/θέντα κυρ παπ(ά) Συμεών· ει δε εξ' εναντίας και δεν αρέση, ήθελε φανή/ σφαλτή η τέχνη μας, να μην πάρωμεν, ουδέ να ζητήσωμεν τίποτα. Διά/ τούτο και την παρούσαν ομολογίαν μας εγράψαμεν, και την εδόκαμεν τω/ ειρημένω κυρίω παπ(ά) Συμεών εις χείρας του, και έστω εις ένδειξιν:~/ 1784: οκτωβρίου 12: Σταγούς:/ Δημήτριος Ζούκη, Καλαρίτης, κ(αι) ιστοριογράφος βεβαιώ ως άνωθεν:~


Σοφιανός, Δ. & Δεριζιώτης Λ., Η Ιερά Μονή της Υπαπαντής των Μετεώρων (έκδ. Ακαδημία Αθηνών 2011, σ. 30).


-----
* Στο motto Ιωάννου του Δαμασκηνού, Κατά Μανιχαίων 36, (μτφρ.-εισαγ.-σχόλια, Ν. Ματσούκα, έκδ. Πουρναρά, Θεσ/νίκη, σ. 96).

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2014

ad Ortalum, carmina



mucha gente que estada mirando *


Κι αν παραδέρνω σ' απέραντον, 'Ορταλε πόνο, κι η θλίψη μου
κάλεσμα είναι, τις λίγειες Σειρήνες ν' αφήσω,
κι άδειος ο νους, των Μουσών τον γλυκόν τον καρπό πια μην ξέροντας
πώς να τον φέρει στο φως, ναυαγεί μες σε σκέψεις
άφεγγες σαν –τα όλο δίνες της Λήθης νερά, που κυλώντας
έλουσαν –κάτωχρο, αχνό- του αδελφού μου το πόδι
κι άφαντος, σαν να σκεπάσαν τα μάτια μου, κείτεται τώρα
κάτω απ' το χώμα της Τροίας, εκεί πλάι στο κύμα
(ποτέ ξανά, σε βροντή, σ' αστραπή, σε χαλάζι,
πότε, αδερφέ μου μονάκριβε, οι δυό μας ξανά; Τώρα θρήνους
θά 'πρεπε, λέει, να ψάλω∙ μα οι θρήνοι όλοι μοιάζουν
θρήνοι που η Πρόκνη, αηδόνι σε κλώνια βαθύσκιωτα, υφαίνει:
κλαίει για τον γιό της, που η ίδια, η ίδια τον σκότωσε),
πρέπει όμως, 'Ορταλε, στίχους, αφού το ζητάς, ν' αποσπάσω
μεσ' απ' την άκρα του τάφου σιγή: στίχους ξένους
έστω, μην πείς πως τα λόγια σου «σ' άστατο αγέρι εμπιστεύτηκες»
ή πώς, χειρότερα ακόμη, απ’το νού μου κυλήσαν
όπως κυλάει απ' τον κόρφο κοπέλας το μήλο που έστειλε,
δώρο γλυκό, ο εραστής της κι εκείνη το έκρυψε
μες στη σεμνή της εσθήτα κι εκεί πια κρυμμένο το ξέχασε∙
κι όταν η Μάνα της μπήκε αλαφιάστηκε κι όρθια
βρέθηκε∙ οπότε –κυλάει το μήλο κι εκείνη ολόκληρη
κόκκινη βάφεται η δύστυχη: ντρέπεται τόσο!


Catullus, ad Ortalum, «carmina, LXV», στο Δ.Καψάλης-Γ.Κοροπούλης, D.J. tracks 1-45 Σύντομη ιστορία του λυρισμού (μτφρ. Γ.Κοροπούλης, έκδ. Sestina, Αθήνα 2014, σ.11). 




-----
* Στο motto όρος στο συμφωνητικό του ιερέως εκείνου του Τολέδο στην ενορία του San Tome, αιτούντος από τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο (Theotocopoli) τον πίνακα της Ταφής του κόμη Οργκάθ (1586), να απεικονίζει το γενόμενο κατά το έτος 1323 μ.Χ. θαύμα, τη συγκαταβάσει του αγίου Στεφάνου και του αγίου Αυγουστίνου. Ο στίχος σημαίνει "πολλοί άνθρωποι που κοιτάζουν", και εννοεί να τεθούν παραπλεύρως στην παράσταση. Τω όντι είς εξ αυτών και ο υιός του El Greco, ο νεαρός Γεώργιος-Μανουήλ, να μάς κοιτάζει κατάματα. Ο ίδιος.

Πέμπτη 13 Νοεμβρίου 2014

γυναίκες



'Αλκηστη και Λευκή, κύκλοι κλειστοί, καρδιές σατανικών αγγέλων, ανίατές μου τύψεις, ακάθαρτες φωλιές ορνέων, βεβηλωμένες εκκλησιές, συλήσεις κενών τάφων, πιο πολύ από κενό κενές για να χωράτε όλους. Γιατί εσείς οι δυο κι άλλες πολλές γυναίκες κυβερνάτε αυτή τη μητριαρχική πόλη των μανάδων όλων, όπου δειλοί, καημένοι άνδρες στα πολυκέφαλα κορμιά σας θυσιάζουν, δέονται ικετεύουν, καταθέτουν το βραδινό τους σπέρμα στην τράπεζά σας σαν αποταμίευση φτωχού εργάτη που ξέρει ότι θα απολυθεί, θα πεταχτεί στο δρόμο, ταλαίπωρος θα τρέχει για δουλειά, χτυπώντας πόρτες που θα κλείνουν, ώσπου θα σέρνεται δεξιά κι αριστερά με ξεγδαρμένα σπλάχνα, μάτια που στεφανώνουν ένδοξοι κύκλοι αϋπνίας.
'Αλκηστη και Λευκή, αμνημόνευτες παλιές γυναίκες, σεβάσμιες και πολιούχες, πρόστυχες μιάς δεδομένης τύχης. Κι άλλες γυναίκες, παρθένες και πουτάνες και νοικοκυρές κι όσες δουλεύουν, με πόδια έκφυλα και φιλημένα, με πόδια ταλαιπωρημένα από αναμονές, από εξαντλητικές ορθοστασίες, τακούνια τσακισμένα, ανοίγματα σε όλα τα κρεβάτια, με πόδια ελαφριά, βαριά, όλο κιρσούς και φλέβες, ή πόδια τέλεια, ψηλά, ζωγραφικά, που διαφημίζουν κάλτσες, και που στηρίζουν υπέροχα μεριά, γλουτούς, κυλότες, πόδια ανύπαρκτα, μεγεθυμένα σε εικόνες. Στείρες γυναίκες, καρπερές με σιδερένια σπλάχνα, σωστές θεές, δαιμόνια, μοιρολογίστρες, σαβανώτρες, νεκροπομπές που μάς ενταφιάζουν.


Γιώργος Βέλτσος, Το έργο ανεβάζεται σ' ολόκληρη την πόλη (έκδ. 'Ικαρος, Αθήνα 1979, σσ. 8-9).

Κυριακή 9 Νοεμβρίου 2014

μισώ τα σώματα γιατί με δολοφονούν



Γιατί μισώ τα γυναικεἰα σώματα, τις σκουριές τους, τα βυζιά, τους γλουτούς, τους μηρούς, τα πέταλα, τ' ακροδάχτυλα, τις τρίχες στο αιδοίο, τις τρίχες στη μασχάλη, τις αχνές τριχούλες πίσω στην ουρά, τον οργασμό τους, που μόνο αυτά τα ακέφαλα τέρατα απολαμβάνουν.
Μισώ τα σώματα γιατί με δολοφονούν. Εισέρχονται αθόρυβα από τις πύλες μου και διαπράττουν τα φρικωδέστερα στις έλικες του εγκεφάλου μου. Γλιστρούν πονηρά στο μυαλό μου, πάνω παντού μέχρι το τελευταίο αγγείο του ανακτόρου μου και με εξουθενώνουν. Μ' έχουν προσβάλει, με γδέρνουν, με δέρνουν, με φτύνουν κατά πρόσωπο, με κυνηγούν στον ύπνο, στο ξύπνιο, στο δρόμο, με παρακάμπτουν οι διαβoλικές συμπτώσεις, μ' αλωνίζουν σαν κίτρινο στάχυ, μ' εξανεμίζουν στους τέσσερις ανέμους των πιο ψηλών οροπεδίων.
Τα σώματα που τ' αγαπώ, τ' αγγίζω, τα μυρίζω, τα υιοθετώ ενώ μού φεύγουν, τα ταξιδεύω υγρά με τη γλώσσα μου, τα σαλιώνω και τα βλέπω ύστερα να λαμπυρίζουν, να τεντώνονται, να διαστέλλονται, έτοιμα μες στην προσμονή θανατηφόρας συνουσίας, τα μισώ, δεν τ' αντέχω πια. Αλλά εκεί, στην ετεροφυλική πλοκή θα δούνε, θα αιχμαλωτιστούν από την κίνηση του πέους, βαθιάς γροθιάς στα σπλάχνα τους για να κερδίσουν πάλι την αγαλματώδη τους σκληρότητα.


Γιώργος Βέλτσος, Το έργο ανεβάζεται σ' ολόκληρη την πόλη (έκδ. 'Ικαρος, Αθήνα 1979, σσ. 35-36).

Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2014

κι οι λεπροί



Κάποτε πριν τριάντα χρόνια, θα ήμουνα πέντε χρονών, οι λεπροί της Σπιναλόγκας αιχμαλωτίζουν τη μαούνα που τούς πάει τρόφιμα. 'Εδεσαν τους φύλακες, κάθισαν στα κουπιά. Ζητάνε να πατήσουν πόδι στον 'Αγιο Νικόλαο, εκεί που πήγα με την 'Αλκηστη και τη Λευκή χωρίς να έχω πάει. Στο μουράγιο οι χωροφύλακες, με προτεταμένα τα όπλα, τούς φοβούνται και τούς απειλούν. Οι κάτοικοι, κρυμμένοι στα σπίτια, τούς κοιτούν από τις γλίλιες. Τα λεπρά τους χέρια σκεπασμένα με τσουβάλια, γίνονται ένα με το σάπιο ξύλο της βάρκας. 'Αμορφα στόματα φωνάζουν: δικαιοσύνη.
Ο Νομάρχης έχει κατέβει στο λιμάνι και τούς μιλά από μεγάλη απόσταση. Μια κηλίδα ήλιου στα νερά πεταρίζει όπως η καρδούλα τους. Λεπροί, τί να την κάνουν την ανταρσία; Κι αν ακόμη πετύχει, αν όλοι οι χωροφύλακες εξαφανιστούν ποιός θα τούς δεχτεί; Μιάσματα... Γυρίζουν πίσω στη Σπιναλόγκα, ήσυχα. 'Ο,τι είχε σημασία, ήταν το ταξείδι τους ως την πολιτεία, με τους υγιείς ανθρώπους. Μια αντίστροφη νέκυα, όπου οι νεκροί ανέβηκαν στον πάνω κόσμο.


Γιώργος Βέλτσος, Το έργο ανεβάζεται σ' ολόκληρη την πόλη (έκδ. 'Ικαρος, Αθήνα 1979, σσ. 56-57).

Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2014

μια πεντηκονταετία



Στην ιστορία της ανθρωπότητας, μία πεντηκονταετία είναι πάντοτε αξιοσημείωτο χρονικό διάστημα. Πράγματι, το υλικό που τη διαμορφώνει ρέει πάντοτε ασταμάτητα, υπό την έννοια ότι όλο και κάτι συμβαίνει.
Αντίθετα, στην ιστορία της λογοτεχνίας, η ίδια χρονική περίοδος είναι συχνά αμελητέα, επειδή ακριβώς τίποτε δεν συμβαίνει. Οι άτεχνες προσπάθειες δεν την αφορούν, με αποτέλεσμα να παραμένει στο ίδιο σημείο, όπως και πενήντα χρόνια νωρίτερα.


Arthur Schopenhauer, περί ανάγνωσης και βιβλίων. Η τέχνη της αποχής από την ανάγνωση, (μτφρ. Γ. Καλιφατίδης, έκδ. 'Αγρα, Αθήνα 2013, σ. 20).

Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2014

ο Ξέρξης και τα βιβλία



Parerga und Paralipomena, κεφ. ΧΧΙV παραγρ. 294
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο Ξέρξης φέρεται να δάκρυσε στη θέα της απέραντης στρατιάς του, όταν συνειδητοποίησε ότι, ύστερα από εκατό χρόνια, κανένας από τους άντρες του δεν θα ήταν πια ζωντανός. Ποιός δεν θα δάκρυζε στη θέα του χοντρού καταλόγου με τους τίτλους βιβλίων από τις εκθέσεις της Φρανκφούρτης και της Λειψίας, αν συνειδητοποιούσε ότι, ύστερα από μόλις μια δεκαετία, κανένα από αυτά δεν θα ήταν πια ζωντανό;


Arthur Schopenhauer, περί ανάγνωσης και βιβλίων. Η τέχνη της αποχής από την ανάγνωση, (μτφρ. Γ. Καλιφατίδης, έκδ. 'Αγρα, Αθήνα 2013, σ. 10).

Παρασκευή 24 Οκτωβρίου 2014

τρελάθηκε



[...] κατά καιρούς ακούγονται: πρώτον, ότι ο Χαλεπάς τρελάθηκε από έρωτα για τη Σοφία Αφεντάκη (η καημένη σκοτώθηκε σε ατύχημα στο Παρίσι, όπου ήταν παντρεμένη, το 1873, όταν ο Γιανούλης ήταν στο Μόναχο) και, δεύτερον, ότι ο Χαλεπάς «τρελάθηκε», όταν κατάλαβε ότι τα πόδια της Κοιμωμένης θα εξείχαν από το κρεβάτι αν τα τέντωνε (πράγμα που συμβαίνει και με όλα τα μεταγενέστερα έργα του με ξαπλωμένες μορφές: τα λυγισμένα πόδια συνιστούν τολμηρή σύμπτυξη καλλιτεχνικού χώρου).


Μύρων Χ. Μπικάκης, «Γιανούλης Χαλεπάς: η ζωή και το περιβάλλον του», στο Γιανούλη Χαλεπά 142 ελεύθερα σχέδια (έκδ. Υψιλον, Αθήνα 2007, σ.28). 

Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2014

ντηνιακοί Χαλαπάδες



'Ενα πράγμα είναι σαφές: οι πρώτοι Χαλαπάδες είχαν σχέση με τη θάλασσα. [...] Από τη μεριά τους, οι Ντηνιακοί βρήκαν έναν άλλον τρόπο να ξεφύγουν από τη φτώχεια που προοικονομούσαν οι μικροί αγροί τους χωρίς να αντιμετωπίζουν τους κινδύνους που επιφυλάσσει η θάλασσα και σε ό,τι αφορά αυτή καθεαυτήν τη ζωή αλλά και στις προσόδους τους.
'Ετσι, λοιπόν, μεταξύ του 1835 και του 1855, στράφηκαν στη μαρμαροτεχνία πολλές ντηνιακές οικογένειες, όπως οι Χαλαπάδες, οι Λαμπαδίτηδες, οι Απέργηδες, οι Φιλιππότητες, οι Λυρίτηδες, οι Κολιοί, οι Καπαριάδες, και άλλοι. Η μεγάλη επιτυχία των πρώτων εργαστηρίων οδήγησε στον πολλαπλασιασμό τους και στην εμφάνιση πληθώρας τεχνιτών. Εξάλλου, κατά το τελευταίο τέταρτο του αιώνα, μπήκαν στη δουλειά και οι σπουδαγμένοι αρχιτέκτονες. Εντέλει, πολλά εργαστήρια είτε οδηγήθηκαν στη χρεωκοπία είτε ο κύκλος εργασιών τους μίκρυνε και επικεντρώθηκε περισσότερο στις οικοδομικές εργασίες.


Μύρων Χ. Μπικάκης, «Γιανούλης Χαλεπάς: η ζωή και το περιβάλλον του», στο Γιανούλη Χαλεπά 142 ελεύθερα σχέδια (έκδ. Υψιλον, Αθήνα 2007, σσ.26, 27).

Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2014

άλυκο λουλούδι



Διάβηκα πρωΐ μέσα στο κόσμο της ησυχίας
στάθηκα και μέτραγα την λύπη.
'Εβλεπα τη ζωή μέσα στο χώμα νάναι.
Και όμως εκεί που το σφίξιμο της καρδιάς γινόταν
πάνω στο μνήμα είχε πηδήξει ένα λουλούδι
ένα άλυκο τριαντάφυλλο.
Μεσ' το πρωϊνό, το δρόσο,
Έσταζε δροσιά και ομορφάδα.
Τόσο ζωντανό και όμως τις ρίζες
τις είχε επάνω στο μνήμα. Απ' τον τάφο εκεί
παίρνει ζωντάνια παίρνει ανάσα ανεβαίνει,
κλέβοντας από τον θάνατο την ζωή, για να δώσει ζωή!!


π. Γιώργης Αργυράτος, ποίηση αντι-ποίηση 152012/121659615 (ιδίοις αναλώμασι, Αθήνα, χ.χ., σ.71).

Κυριακή 12 Οκτωβρίου 2014

λουλούδι



Χθες το βράδυ τί σεισμός,
χθες το βράδυ στο αντάμα
δυο καρδιές κτυπούν.
Τι δάκρυ Θεέ μου,
Μέσα από το γκρέμισμα και την χαλασιά
Πηδάνε δυό λουλούδια
Ανδρώνουν θεριεύουν και ζητούν εμένα και σένα ν' αγκαλιάσουν.


π. Γιώργης Αργυράτος, ποίηση αντι-ποίηση 152012/121659615 (ιδίοις αναλώμασι, Αθήνα, χ.χ., σ.49).


*


«Ουδέν λέγω φορτικόν∙ ου λέγω, μη γάμει∙ ου λέγω, καταλίμπανε πόλεις και αφίστασο πολιτικών πραγμάτων∙ αλλ' εν αυτοίς ών δείξον την αρετήν».

Ιωάννης ο Χρυσορρήμων

Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2014

σταγόνα



Σταγόνα ἠθελα νάμουν και εγώ για να σού κάνω συντροφιά,
με ορμή να πέσω από τον ουρανό και την προστασία μου να σού δώσω εκεί δίπλα στην φωλιά σου
Σταγόνα ήθελα νά ήμουν για ν’ άπλωνες το χέρι σου και μέσα να στεκόσουν.
Σταγόνα ήθελα να ήμουν, για να κυλίσω επάνω στο στήθος σου και να σβήσω.


π. Γιώργης Αργυράτος, ποίηση αντι-ποίηση 152012/121659615 (ιδίοις αναλώμασι, Αθήνα, χ.χ., σ.47). 

Σάββατο 4 Οκτωβρίου 2014

το κερί



Πέρασα χθες το δείλι από το ερημοκκλήσι.
Ο ίσκιος από τη δύση τ' έκανε πιο μεγάλο!
Το κερί που ανάψαμε μαζί είχε σβύσει.
Δεν είχε φώς δεν έχει καντήλι αναμμένο.
Περιμένει και πάλι να το ανάψουμε μαζί, και μέσα στο
δείλι να σταθούμε και μια προσευχή να κάνουμε μαζί...


π. Γιώργης Αργυράτος, ποίηση αντι-ποίηση 152012/121659615 (ιδίοις αναλώμασι, Αθήνα, χ.χ., σ.11). 

Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2014

υπέρβαση



Ξεχνώ τον έρωτα
όταν μού γνέφει
η Αγάπη.


Πάνος Λιαλιάτσης, από τη συλλογή «Λογισμοί λανθάνοντες και δάκνοντες», Λυρικό Ημερολόγιο, Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, 2014. σ.94).



*

Είπεν ο Κύριος·
11 ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ καὶ γαμήσῃ ἄλλην, μοιχᾶται ἐπ᾿ αὐτήν·
12 καὶ ἐὰν γυνὴ ἀπολύσῃ τὸν ἄνδρα αὐτής καὶ γαμηθῇ ἄλλῳ, μοιχᾶται.


Εκ του κατά Μάρκον [ι΄ 11-12 (περί διαζυγίου)] ανάγνωσμα της Τετάρτης, της ΙΔ΄ εβδομάδος (της περιόδου του κατά Μάρκον).

Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2014

L’ ignorance etoilee



Αργά κατεβαίνει
το σκοτάδι
στη γαλήνη της εσπέρας.
Συνήθισα να διαβάζω τ' άστρα
στην εμπιστοσύνη των χεριών σου.


Πάνος Λιαλιάτσης, από τη συλλογή «Της ογδόης ημέρας [1995]», Λυρικό Ημερολόγιο, Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού, 2014. σ.184).

Σάββατο 20 Σεπτεμβρίου 2014

ψαράδες και ψάρια



Δες εκεί. Τα ψάρια αλλάζουν χρώμα. Μόλις ερεθιστεί το αρσενικό γίνεται μαύρο. Ανεβαίνουν στην επιφάνεια με το θηλυκό, και μόλις τελειώσει η σεξουαλική πράξη, ξαναγίνεται ασημένιο. Είναι τόσο πολλά και τόσο ερεθισμένα που δίνουν την εντύπωση πως αναβοσβήνουν φώτα. Τα βλέπεις;
Είμαστε τόσο ψηλά. Δεν βλέπω τίποτα.
Τους ψαράδες τούς βλέπεις;
Ναι. Τούς μισώ.
Γιατί;
Γιατί πιάνουν ψάρια. Δεν είναι καθόλου φιλικοί.
'Ετσι είναι οι ψαράδες. Δεν είναι φιλικοί, γιατί είναι προληπτικοί. Αν σε πάρουνε μαζί τους για ψάρεμα και πιάσουνε πολλά ψάρια, τότε σε ξαναπαίρνουνε μαζί τους. Τότε θέλουν να σε παίρνουν συνέχεια μαζί τους.


'Ελενα Πέγκα, «Ψάρια», όπως περιέχεται στην συλλογή Σφιχτές ζώνες και άλλα δέρματα (έκδ. 'Αγρα, Αθήνα 2011, σ. 52).

Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2014

τέλεια και απλά Φιλήδονος



όταν σε φέρνω στον νού μου κάπως
υπερβολικά και γίνομαι τέλεια και
απλά Φιλήδονος.... αισθάνομαι τη βαθμιαία έξαψη
του μυ που φουσκώνει, και τι θα μού κάνει
προτού χαλαρώσει.... καταλαβαίνω
ότι σ' αγαπώ.... νιώθω το σώμα σου ξαφνικά να τρέχει
να με συναντήσει με ταχύτητα λευκού λόγου*

[...]


e.e. cummings, λοιπόν ας φιληθούμε - ερωτικά ποιήματα (δίγλωσση έκδοση, μτφρ. Χ. Βλαβιανός, Γ. Δούκας, έκδ. Πατάκη, Αθήνα 2014, σσ. 82-83).


----- 
* λόγου ή λαγού; τά 'χασα!

Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2014

κάτω από μένα εσύ πρωτοφανής




μ' αρέσει το σώμα μου όταν είναι με το
σώμα σου.      Είναι κάτι εντελώς πρωτοφανές.
Μύες καλύτεροι και νεύρα περισσότερα.
μ' αρέσει το σώμα σου. μ' αρέσει αυτό που κάνει,
πώς το κάνει. μ' αρέσει να νιώθω τη σπονδυλική σου
στήλη και κάθε κόκκαλο του σώματός σου, και την
                                                                   τρεμουλιαστή
-σφιχτο-απαλό τητα και αυτήν που εγώ θα
ξανά και ξανά και ξανά
φιλήσω, μ' αρέσει να φιλώ αυτό κι εκείνο πάνω σου,
μ' αρέσει, να χαϊδεύω αργά το, ανασηκωμένο χνούδι
της ηλεκτρικής σου γούνας, και αυτό-που έρχεται
μέσα από σάρκα που ανοίγει.... Και μάτια μεγάλα

                                                             ερωτο-ψίχουλα,
και ίσως μ' αρέσει η συγκίνηση
κάτω από μένα εσύ πρωτοφανής


e.e. cummings, λοιπόν ας φιληθούμε - ερωτικά ποιήματα (δίγλωσση έκδοση, μτφρ. Χ. Βλαβιανός, Γ. Δούκας, έκδ. Πατάκη, Αθήνα 2014, σσ. 86-87).

Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου 2014

μη σταματάς είπε αυτή



να τ' αγγίξω είπε αυτός (θα τσιρίξω είπε αυτή μια φορά είπε αυτός) απαλά είπε αυτή (να το δαγκώσω είπε αυτός πόσο είπε αυτή δυνατά είπε αυτός) με πονά είπε αυτή (έλα πια είπε αυτός όχι βαθιά είπε αυτή τι μού ζητάς είπε αυτός να με κοιτάς είπε αυτή) να συνεχίσω είπε αυτός (θα σε μισήσω είπε αυτή αν σε φιλήσω είπε αυτός θα σε αφήσω είπε αυτή παίρνεις χάπι είπε αυτός είναι αγάπη είπε αυτή) είσαι αναμμένη είπε αυτός (είμαι θλιμμένη είπε αυτή θα μού 'ρθει ίλιγγος είπε αυτός ναι αλλά η σύζυγος είπε αυτή σιγά τώρα είπε αυτός) κοιτάς την ώρα είπε αυτή (πώς βογκάς είπε αυτός μη σταματάς είπε αυτή πιο δυνατά είπε αυτός) πιο αργά είπε αυτή (χχχύνω είπε αυτός σβήνω είπε αυτή) χάνω τον κόσμο! Είπε αυτός (είσαι δικὀς Μου είπε αυτή)


e.e. cummings, λοιπόν ας φιληθούμε - ερωτικά ποιήματα (δίγλωσση έκδοση, μτφρ. Χ. Βλαβιανός, Γ. Δούκας, έκδ. Πατάκη, Αθήνα 2014, σσ. 98-103).

Σάββατο 30 Αυγούστου 2014

ένας πολύτιμος κήπος




[...]
επάνω στη λευκότατη κοιλιά της υπάρχει ένα έξυπνο
                                                        ονειρόσχημο λουλούδι
και οι καρποί της είναι τα πιο απλά πιο υπέροχα λουλούδια       η

κυρία μου είναι γεμάτη
με λουλούδια
τα πόδια της είναι τόσο λεπτά
καθένα είναι από πέντε λουλούδια       ο αστράγαλός της
είναι ένα μικροσκοπικό λουλούδι
τα γόνατα της κυρίας μου είναι δυο λουλούδια
Οι μηροί της είναι θεόρατα και σφιχτά λουλούδια της νύχτας
και ανάμεσά τους τέλεια
πρόθυμα κοιμισμένο
βρίσκεται

το ξαφνικό λουλούδι του απόλυτου θάμβους

η κυρία μου που είναι γεμάτη με λουλούδια
είναι πολύτιμος κήπος.
[...]


e.e. cummings, λοιπόν ας φιληθούμε - ερωτικά ποιήματα (δίγλωσση έκδοση, μτφρ. Χ. Βλαβιανός, Γ. Δούκας, έκδ. Πατάκη, Αθήνα 2014, σσ. 128-129).

Τετάρτη 20 Αυγούστου 2014

σχέσεις



Ο καιρός των νέων κοριτσιών φανέρωσε στα χιλιάδες κρεβάτια, απειροστούς μεσαίους φθόγγους. Ναι.


Φερνάντο Αρραμπάλ, Η πέτρα της τρέλας (μτφρ. Α. Ταρνανάς, έκδ. Αιγόκερος, Αθήνα 1989 (β΄), σ.71). 


 *

Νομίζω πως βρισκόσουν ήδη στο δωμάτιό μου όταν γύρισα. Η κλειδαριά άνοιγε μ’ ένα σουγιά ή με μια φουρκέτα. 'Ηταν Φεβρουάριος, η μικρή ξυλόσομπα ήταν σβηστή, και ο μόνος τρόπος να ζεσταθούμε ήταν να μπούμε στο κρεβάτι.


Andre Gorz, Γράμμα στη Ντ.[ορίν]. Ιστορία ενός έρωτα (μτφρ. Σ. Βρέττα, έκδ. Ποταμός, Αθήνα 2008, σ.20).

Κυριακή 10 Αυγούστου 2014

ένα ιδιότυπο ναυάγιο



[...]
Η γυναίκα που κοιμάται μοιάζει με ναυάγιο. Ξεπροβάλλει μισή έξω, ενώ μισή μένει βυθισμένη μέσα στην αναισθησία του ύπνου. Η τηλεόραση παίζει.
[...]
Η γυναίκα που κοιμάται μοιάζει με ναυάγιο. Ξεπροβάλλει μισή έξω από το νερό, ενώ μισή μένει βυθισμένη μέσα, χωμένη στην άμμο.
[...]
Η γυναίκα κοιμάται. Δείχνει το στήθος της. 'Αθελά της; Δεν υπάρχουν μάτια να το διαβάσουν. Γραμμένο. Τώρα δεν υπάρχουν. Μπορεί όμως κάποτε να υπάρξουν. Μπορεί και όχι. Κρυμμένη ομορφιά. Και μυρωδιά βροχής στο λίγο χώμα μέσα στις γλάστρες.
[...]
Τώρα μοιάζει σκεφτικό το σώμα της, πολύ σοβαρό. 'Ημερο, εξημερωμένο. Κατοικίδιο. Οι επιθυμίες μέσα στο σώμα γεννιούνται από τις αισθήσεις, αλλά μέσα στο μυαλό, μέσα στην ψυχή πώς;

'Ελενα Πέγκα, αποσπάσματα από το διήγημα «Γυναικείο γυμνό», όπως περιέχεται στην συλλογή Σφιχτές ζώνες και άλλα δέρματα (έκδ. 'Αγρα, Αθήνα 2011, σσ. 42-46).

Τετάρτη 30 Ιουλίου 2014

για το κύπελλο του Νέστορα πάλι



Για το βασίλειο του Πλούτωνα 
Θυμήσου: 
Στις ηδονές του σήμερα 
Αφιέρωσε τη σύντομη ζωή σου. *

Ενεπίγραφο κύπελλο κρασιού μαζικής παραγωγής από εργαστήριο των Δωδεκανήσων (Ρόδος), χρονολογημένο στα μέσα του 8ου π.Χ. αιώνα (γεωμετρική εποχή), από τάφο νεαρού ατόμου στην νήσο των Πιθηκουσσών (ιταλ. Ιschia, βλέπε το site του Μουσείου στη Villa Arbusto στο Lacco Ameno εδωδά, όπου και εικονίζεται το ίδιο το κύπελλο και επισκέφτηκα προ οκτετίας, το 2006). Το νησάκι βρίσκεται στη βόρεια έξοδο του κόλπου της Νεάπολης της Ιταλίας, όταν στη νότια έξοδο βρίσκεται το γνωστότερο Κάπρι.
Η επιγραφή που αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη του αγοραστή χρονολογημένη περί το 740 ή 725 π.Χ., παρωδεί την ομηρική περιγραφή για το πολυτελέστατο χρυσό κύπελλο του Νέστορα, που όπως αναφέρεται στο Λ 637 είχε τέσσερις λαβές (ούατα).
Οι τρεις στίχοι της επιγραφής σε δακτυλικό κατά το ομηρικό πρότυπο εξάμετρο, χαραγμένοι σε χαλκιδικό αλφάβητο (το μετέπειτα λατινικό) ...

Νέστορος ειμί εύποτον ποτήριον·
'Ός δ' αν τούδε πίησι ποτηρίου αυτίκα κήνον
ίμερος αιρήσει καλλιστεφάνου Αφροδίτης.

...χαρακτηρίζουν με πομπώδη τρόπο ένα ευτελέστατο καθημερινό αντικείμενο συνδέοντας την οινοποσία με τα έργα της Αφροδίτης και του έρωτα. Αποτελούν συνάμα την πρώτη γνωστή και άμεση αναφορά (λογοτεχνική θα λέγαμε παραπομπή) στα ομηρικά έπη και μάλιστα από Ευβοείς εποίκους της Ιταλικής χερσονήσου, που δείχνουν να γνωρίζουν καλά τα έπη και να διασκεδάζουν παρωδώντας ομηρικές σκηνές.
Η πλήρης επιγραφή, με τις λέξεις χωρισμένες πάνω στο κύπελλο με διάστιξη, έχει ως εξής:

ΝΕΣΤΟΡΟΣ:/.../:ΕΥΠΟΤΟΝ:ΠΟΤΕΡΙΟΝ ΗΟΣ:ΔΑΤΟΔΕΠΙΕΣΙ:ΠΟΤΕΡΙ...:ΗΥΤΙΚΑΚΕΝΟΝ ΗΙΜΕΡΟΣΗ:ΑΙΡΕΣΕΙ:ΚΑΛΛΙΣΤΕΦΑΝΟ:ΑΦΡΟΔΙΤΕΣ


-----
* Στο motto ακροτελεύτοιο στιχάκι του Τζιάκομο Λεοπάρντι, από το έργο του Η νύχτα απομένει (μτφρ. Λένα Καλλέργη, έκδ. Γαβριηλίδης, Αθήνα 2013, σσ.42-43). Και στη γλώσσα του ποιητή: «In suo varco fatale / Della plutonia sede, / Ai presenti diletti / La breve eta commetti.»

Κυριακή 20 Ιουλίου 2014

το κύπελλον του πολιού Νέστορος



"Εκείνοι δ' ότε έφθασαν εις την σκηνήν του υιού του Νηλέως, αυτοί μεν έπειτα κατέβησαν εις την πολλούς τρέφουσαν γην, ο δε θεράπων εκείνου του γέροντος Ευρυμέδων έλυε τας ίππους από του άρματος· εκείνοι δ' εδροσίζοντο στεγνώνοντες τον ιδρώτα των χιτώνων σταθέντες προς την πνοήν (του αέρος) παρά τον αιγιαλόν της θαλάσσης· έπειτα δ' ελθόντες εις την σκηνήν εκάθιζον εις ανάκλιντρα. δι' αυτούς δε κατεσκεύαζε κυκεώνα η καλλιπλόκαμος Εκαμήδη, την οποίαν έλαβεν εκ (της λείας) της Τενέδου ο γέρων, ότε (την) κατέστρεψεν ο Αχιλλεύς, θυγατέρα του μεγαλοψύχου Αρσινόου, την οποίαν οι Αχαιοί τού εξήρεσαν, διότι εν τη βουλή ήτο ο άριστος πάντων. αυτή πρώτον μεν τους παρέθηκε τράπεζαν ωραίαν με κυανούς πόδας καλώς εξεσμένην, επ' αυτής δε χαλκούν κάνιστρον, προσέτι δε κρόμμυον, ως μεζέν διά το ποτόν, και μέλι χλωρόν, πλησίον δε καρπόν ιεράς κριθής, πλησίον δε ποτήριον ωραιότατον, το οποίον εκ της πατρίδος έφερεν ο γέρων, στολισμένον με χρυσά καρφία· είχε δ' αυτό τέσσαρας λαβάς, δύο δε αγριοπερίστερα περί εκάστην χρυσά έβοσκον, δύο δε στηρίγματα υποκάτω ήσαν. άλλος μεν μετά κόπου εκίνει (αυτό) από της τραπέζης, ότε ήτο πλήρες, ο γέρων όμως Νέστωρ εσήκωνεν ακόπως. εν τούτω λοιπόν η γυνή η προς θεάς ομοία έκαμε δι' αυτούς κυκεώνα με οίνον Πράμνειον, επάνω δε τυρόν αίγειον έτριβε με χαλκούν τρίφτην, επάνω δ' επασπάλιζε λευκόν κριθάλευρον, παρεκίνησε δε να πίνωσιν, αφού ητοίμασε τον κυκεώνα. ούτοι δε, αφού πίνοντες έσβυσαν την διακαή δίψαν, με λόγους ετέρποντο λέγοντες (αυτούς) προς αλλήλους. ο δε Πάτροκλος ο ισόθεος ανήρ ίστατο παρά την θύραν. ιδών δε τούτον ο γέρων εσηκώθη από του στιλπνού θρόνου, και αφού (τον) έπιασεν από της χειρός (τον) ωδήγει εντός και προέτρεπε να καθίση. ο Πάτροκλος όμως αφ’ ετέρου ηρνείτο και είπε λόγον...". (Λ 618-647)


Περιγραφή συμποσίου στην σκηνή του γερο-Νέστορα του πολιού στο στρατόπεδο των Αχαιών στην Τροία και την ίδια στιγμή η εξιστόρηση στέκει και αφορμή για το θαυμαστό του κύπελλο.


[στο πρωτότυπο έχει ως εξής:]

"οί δ' ότε δη κλισίην Νηληιάδεω αφίκοντο,
αυτοί μεν ρ απέβησαν επί χθόνα πουλυβότειραν,
ίππους δ' Ευρυμέδων θεράπων λύε τοίο γέροντος
εξ οχέων· τοι δ' ιδρώ απεψύχοντο χιτώνων
στάντε ποτί πνοιήν παρά θίν' αλός· αυτάρ έπειτα
ες κλισίην ελθόντες επί κλισμοίσι καθίζον.
τοίσι δε τεύχε κυκειώ ευπλόκαμος Εκαμήδη,
την αρετ' εκ Τενέδοιο γέρων, ότε πέρσεν Αχιλλεύς,
θυγατέρ' Αρσινόου μεγαλήτορος, ήν οι Αχαιοί
έξελον, ούνεκα βουλή αριστεύεσκεν απάντων.
ή σφωιν πρώτον μεν επιπροΐηλε τράπεζαν
καλήν κυανόπεζαν εύξοον. αυτάρ επ’ αυτής
χάλκειον κάνεον, επί δε κρόμμυον, ποτώ όψον,
ηδέ μέλι χλωρόν, παρά δ' αλφίτου ιερού ακτήν,
παρ δε δέπας περικαλλές, ό οίκοθεν ήγ' ο γεραιός,
χρυσείοις ήλοισι πεπαρμένον· ούατα δ' αυτού
τέσσαρ’ έσαν, δοιαί δε πελειάδες αμφίς έκαστον
χρύσειαι νεμέθοντο, δύω δ' υπό πυθμένες ήσαν.
άλλος μεν μογέων αποκινήσασκε τραπέζης
πλείον εόν, Νέστωρ δ' ο γέρων αμογητί άειρεν.
εν τω ρα σφι κύκησε γυνή εικυία θεήσιν
οίνω Πραμνείω, επί δ' αίγειον κνη τυρόν
κνήστι χαλκείη, επί δ' άλφιτα λευκά πάλυνε,
πινέμεναι δ' εκέλευσεν, επεί ρ' ώπλισε κυκειώ.
τω  'επεί ουν πίνοντ' αφέτην πολυκαγκέα δίψαν,
μύθοισιν τέρποντο προς αλλήλους ενέποντες.
Πάτροκλος δε θύρησιν εφίστατο, ισόθεος φως.
τον δε ιδών ο γεραιός από θρόνου ώρτο φαεινού,
ες δ' άγε χειρός ελών, κατά δ' εδριάασθαι άνωγε.
Πάτροκλος δ’ ετέρωθεν αναίνετο είπέ τε μύθον".


οί = Νέστωρ και Μαχάων, εν τη σκηνή του Νέστορος πίνοντες συνδιαλέγονται. Παραδόξως ουδεμία φροντίς περί του τραύματος του Μαχάονος γίνεται. 
Ευρυμέδων = ηνίοχος του Νέστορος 
θεράπων = εταίρος, υπασπιστής 
ιδρώ απεψύχοντο χιτώνων = έψυχον, εδρόσιζον τον ιδρώτα των εαυτών χιτώνων, τ.έ. εδροσίζοντο αποψύχοντες, στεγνώνοντες τον ιδρώτα 
κυκειώ = εκ του κυκεώ. Ο κυκεών ήτο είδος χυλού πινομένου. Τα συστατικά αυτού βλέπε εν 638 κεξ. 'Ητο δυναμωτικός· διό εν κ 290 λέγεται σίτος, δηλ. τροφή. 
επιπροΐηλε = αόρ. του επιπροϊάλλω. κυρίως = εξαποστέλλω 
κάνεον = κάνιστρον εκ καλάμων (κάνη) · αλλ’ υπήρχον και χαλκά και χρυσά 
όψον = προσφάγιον. εδώ = μεζές 
χλωρόν = πρόσφατον, νέον. Ούτω και ημείς χλωρόν τυρόν λέγομεν τον νέον τυρόν. 
ιερού = διότι ήτο δώρον της Δήμητρος 
ακτήν = καρπόν 
δέπας = εδώ δεν είναι το προς πόσιν σύνηθες μικρόν ποτήριον, αλλά μέγα αναπληρούν κρατήρα. Το δέπας ήτο εξ αργύρου ή χαλκού. Οι δε χρυσοί ήλοι εχρησίμευον το μεν προς στερέωσιν των μεταλλίνων πλακών αυτού το δε προς στολισμόν. Αι δε λαβές ήσαν ή εις το αυτό ύψος, μία εις εκάστην των πλευρών, ή εις διάφορον ύψος και ανά δύο, ότε αι δύο θα ήσαν περί το μέσον του αγγείου αι δ' άλλαι δύο υψηλότερον περί τα χείλη. Τοιαύτη διάταξις υπάρχει επί διασωθεισών υδριών. Αι δε περιστεραί ήσαν οκτώ το όλον, δύο εις εκάστην λαβήν προς αλλήλας εστραμμέναι, και κάτι έτρωγον επί του εδάφους. Οι δε δύο πυθμένες; Το ποτήριον είχε πόδα κυλινδρικόν στηριζόμενον επί δισκοειδούς βάσεως. Δύο δε στηρίγματα εκατέρωθεν του ποτηρίου συνήπτον προς το χείλος του ποτηρίου την βάσιν ταύτην. Τα στηρίγματα ταύτα είναι οι πυθμένες. 
πεπαρμένον = παθ. παρακείμενος του πείρω 
ούατα, ούας, ους, = αυτί, λαβή, χερούλι 
πελειάς και πέλεια = αγρία περιστερά 
νεμέθοντο = έτερος τύπος του νέμομαι 
μογέων = κατηγορ. μετοχή = μετά κόπου 
αποκινήσασκε = και τούτο μόνον άνευ του μογέων εκφράζει το δύσκολον του πράγματος, ενώ πολλήν ευχέρειαν δηλοί το άειρεν. Η τοιαύτη έξαρσις των δυνάμεων του γέροντος είναι υπερβολική. 
κύκησε = του κυκάω. Απολύτως κείται = έκαμε κυκειώ, έκαμε μίγμα 
Πράμνειος ελέγετο ο δυνατός μέλας οίνος από της Πράμνης όρους της νήσου Ικαρίας
κνη = παρατ. του κνάω συναιρεθέντος κατά τα ζην, χρήσθαι, πεινήν, διψήν = έτρυβε, έξυε 
κνήστι = εκ του κνάω έγεινε κνήστις = τρίφτης 
άλφιτα = άλευρα κριθής Εν κ 234 αναφέρεται και μέλι ως συστατικόν του κυκεώνος 
οπλέω, οπλίζω –ομαι = παρασκευάζω –ομαι 
όπλον = σκεύος, εργαλείον 
αφέτην = έσβυσαν, κυρίως απέρριψαν 
πολυκαγκέα = πολύ ξηραντικήν, διακαή. Πρβλ. κάγκανος = ξηρός


(απόδοση, υπό Α.Ξ. Καραπαναγιώτου (1893), έκδοση βασισμένη στην Ιλιάδα του J. La Roche.) 

 'Αλλο απόσπασμα από το ίδιο έργο εδωδά.

Πέμπτη 10 Ιουλίου 2014

ημερολόγια διασποράς στον ιταλικό νότο – [δ΄ δεκαήμερο]



δεύτερο ταξίδι, καλοκαίρι 2006 (Ιούνιος-Ιούλιος) -[4ο δεκαήμερο]


10/7/2006Βασιλική του Αγίου Παύλου εκτός των τειχών στο δρόμο για την 'Οστια. Κάρτα στον Ι.Ν. Πίσω στην πόλη. Piazza Navona. 'Εργα Bernini στα συντριβάνια. Θεοί ποταμοί. Στο κέντρο εορτασμοί για την νίκη στο παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου. Κλειστή η λεωφόρος των αυτοκρατορικών αγορών (fora). Χαμός έξω από το Κολοσαίο. Πανσέληνος πάνω από την αρχαία αγορά. Φάνηκε το ανοιχτό διώροφο πούλμαν με τους ήρωες ποδοσφαιριστές να κραδαίνουν το κύπελλο μπροστά στην Piazza Venezia. 'Ολοι τρέχουν κατά κεί. Και από εκεί στο Circus massimus. Αποχωρώ.
11/7/2006 – Museo massimo romano. Terme di Diocletiano e dopo di Caracalla στην άλλη άκρη της πόλης. Μετά στη Villa Borghese για την έκθεση Raffaello (πενήντα έργα) στη Galleria Borghese. Παναγίες, Πορτραίτα και σκίτσα. Πίσω στην πόλη. Via Veneto, Piazza Barberini. Fontana di trevi, Πάνθεον, Piazza Navona.
12/07/2006Museo Cripta Balbi, ενδιαφέρον μουσείο με τοιχογραφίες (φρέσκο) από την Santa Maria di via Lata του 8ου αιώνα (706 μ.Χ., τελευταίοι έλληνες πάπες στη Ρώμη). Museo romano altemps, Museo Villa Giulia ετρουσκικής και αρχαίας ελληνικής τέχνης, αγγεία, μαγεία. Και τί μαγεία!
13/07/2006Museo romano montemartini με ελληνικά αγάλματα σε ένα παλιό εργοστάσιο στην οδό της 'Οστιας. Με το μετρό στο Castro Praetorio, Porta Pia, Museo Barberini στο ομώνυμο palazzo με τέχνη, πίνακες ζωγραφικής.
Μεσημεράκι, η μακρά οδός της επιστροφής, από το κατάλυμα στο αεροδρόμιο. Λεωφορείο που διασχίζει το κέντρο της πόλης έτσι σαν αποχαιρετισμός ως την Porta Ostiensis. Από εκεί με το τραίνο για Fiumicino. Internet στο αεροδρόμιο. Από το αεροδρόμιο λόγω καθυστέρησης il tramonto. 'Εχω θέση στο παράθυρο [4A]. Θαυμάσια πτήση. Πέρα καταιγίδες. Κάτω η Νάπολι και ο κόλπος της, η ΄Ισκια, η επίπεδη Πούλια μια απόλαυση. Το υπόλοιπο είναι στο σκοτάδι. Η νύχτα στην Αθήνα. Ελ. Βενιζέλος 14/07/2006.


Ο ίδιος

----- 
* Ιδού και ο σχετικός ποιητικός αναστοχασμός, το όλον: εδωδά. Κι εδωδά πρωτύτερα κάτι σέρνεται. Με αγάπη. Ο αυτός.

Δευτέρα 30 Ιουνίου 2014

ημερολόγια διασποράς στον ιταλικό νότο – [γ΄ δεκαήμερο]



δεύτερο ταξίδι, καλοκαίρι 2006 (Ιούνιος-Ιούλιος) - [3ο δεκαήμερο]



Se il mondo ha la struttura del linguaggio **


30/06/2006 – Στο μεγάλο αρχαιολογικό μουσείο Νάπολης από νωρίς το πρωΐ. Βόλτα στην παλιά Napoli. Στο ρωμανικό ναό του San Lorenzo βρήκα υπολείμματα παλαιοχριστιανικά και πρωτοβυζαντινά.
1/07/2006 – Ποτσουόλι, νησί της 'Ισκια, Λάκκο 'Αμενο, αρχαιολογικό μουσείο Πιθηκουσών (πρώτη ελληνική εγκατάσταση στην Ιταλία). Μπορεάλε.
2/07/2006Καποντιμόντε, η πινακοθήκη με τον φλογερό Καραβάτζο, στην Νάπολι. Κατακόμβες di San Jenaro – 'Αγιος Ιανουάριος. Dopo Santa Maria Capoua Vetere, αμφιθέατρο, μουσείο και κρύπτη με διατηρημένο Μιθραίο μέσα στο χωριό.
3/07/2006 - Cazerta, San Angelo in formis, ιστορημένη βασιλική. San Prisco και πίσω στη Napoli.
4/07/2006 – Ταχεία για Ρώμη. Ωραία διαδρομή. Κάτω στην Καλαβρία καταρακτώδεις βροχές, καταστροφές και τέσσερεις νεκροί. Φέτος δεν κατέβηκα στην Καλαβρία. Θυμίζω πως εγώ περινόστευα φέτος μόνο σε Πούλια, Βασιλικάτα και Καμπανία! Καλά καλά και Λάτσιο! Πώς κάνετε έτσι;.
Βόλτα στην αιώνια πόλη. Επίσκεψη στο Castel San Angelo και στο μουσείο του. Θέα στην πόλη. Μετά και στον 'Αγιο Πέτρο, για τα υπόγεια της βασιλικής και τον τρούλλο του. Ανέβηκα ψηλά. Μέσα και έξω στον τρούλο. Θέα στην πόλη.
5/07/2006 – Επίσκεψη στα μουσεία του Βατικανού και τη βασιλική του Αγίου Πέτρου. Βόλτα στην πόλη, το ποτάμι, τα δέντρα.
6/07/2006 – Από το πρωΐ στις κατακόμβες της Αππία Αντίκα οδού. Τρεις τον αριθμό: Αγίου Καλλίστου, Σεβαστιανού, Δομιτίλας. Κατέληξα στη πλατεία της Santa Maria Maggiore. 'Αναψαν τα φώτα και λάμπουν τα ψηφιδωτά του εξωνάρθηκα με τον Παντοκράτορα. Είναι έργο τέχνης όλος ο ναός. Πατριαρχική βασιλική. Εννιά η ώρα. Χτυπούν οι καμπάνες. Οι ναοί εδώ στην Ρώμη έχουν περισσότερο ενδιαφέρον, διότι μπορείς ξαφνικά να βρεθείς μπροστά σε ρωμέϊκα ψηφιδωτά.
7/07/2006 – Καφές με θέα το Κολοσσαίον. Νωρίτερα στο αρχαίο πατριαρχείο της Ρώμης, στο Λατερανό. 'Αγιος Ιωάννης και Βαπτιστήριο. Κατόπιν στη σειρά είδα παλιούς ναούς με ρωμανικά ψηφιδωτά. Επισκέφτηκα το υπόγειο Μιθραίο και την παλαιοχριστιανική βασιλική του Αγίου Κλήμεντος.
8/07/2006 – Santa Maria Aracoeli. Μουσεία του Καπιτωλίου. Ναός του Διός. Belvedere. Foro Romano, Ναοί, Αψίδες, Ανάκτορα Παλατίνου λόφου και μουσείο. Τοιχογραφία με χριστιανούς, κεφαλή γαϊδάρου. Κολοσσαίο. Αβεντίνος, Πυραμίδα του Κέστιου, Πόρτα Παολίνα. Circo Massimo, Αγία Αναστασία, Αψίδα Ιανού, Αη Γιώργης κάτω από τον Παλατίνο και οδός Αγίου Θεοδώρου. Ναός των ορθοδόξων της παροικίας. Ιερά παρά τον Τίβερη. Isole Tiberina.
9/07/2006Grottaferrata. Εσπερινός στο ελληνόρυθμο μοναστήρι της Κρυπτοφέρρης. 'Ετος ίδρυσης 1024. Antica greca ghetonia di Roma. Santa Maria in Cosmedin και Αη Γιώργης ξανά. Νίκη των Ιταλών στα πέναλντυ, στο παγκόσμιο πρωτάθλημα. Χαμός στην πόλη, όλη νύχτα πανηγυρισμοί.



Ο ίδιος

----- 
* Της αλυπίας είναι η χώρα: Φωτογραφικό οδοιπορικό στην Κάτω Ιταλία, από μια blogger, εδωδά το link, διότι μού φαίνεται πως αυτή η κυρία πολύ την ηγάπησε τούτην την οδοιπορία...
** To αρχικό όμως motto, εκ του πολύ Eugenio Montale, Ημερολόγιο του '71 (μτφρ. & σημειώσεις Νίκος Αλιφέρης, εκδ. 'Αγρα, Αθήνα 2013). Σημαίνει: «Αν πράγματι ο κόσμος έχει την δομή του λόγου....». 

Παρασκευή 20 Ιουνίου 2014

ημερολόγια διασποράς στον ιταλικό νότο - [β΄ δεκαήμερο]



Δεύτερο ταξίδι, καλοκαίρι 2006 (Ιούνιος-Ιούλιος) -[2ο δεκαήμερο]



Είπεν ουν πάλιν ο Ιησούς αυτοίς [προς τους εληλυθότας προς αυτόν Ιουδαίους]∙ 
Εγώ υπάγω και ζητήσετέ με, και εν τη αμαρτία υμών αποθανείσθε∙ 
όπου εγώ υπάγω, υμείς ου δύνασθε ελθείν. 
'Ελεγον ουν οι Ιουδαίοι∙ Μήτι αποκτενεί εαυτόν
ότι λέγει, όπου εγώ υπάγω, υμείς ου δύνασθε ελθείν; *


20/06/2006 – Αναμένοντας το λεωφορείο για το Ostuni. Ανάβαση στην παλαιά πόλη. Θέα στον κάμπο. Το μουσείο κλειστό και η μούμια φευγάτη.
21/06/2006 – Βαίνω προς Massafra. H siniora στο hotel στον Τάραντα με θυμήθηκε από την από διετίας παραμονή μου εδώ. - «Ο κύριος καθηγητής της αρχαιολογίας;» ρώτησε. Είχα ωραίο πρωϊνό με θέα στην μέσα λιμνοθάλασσα του Τάραντα. Ανατολή ηλίου στο παραθύρι μου και ψαρότρατες νωρίς τα ξημερώματα.
Εισχώρησα στην κοιλάδα που απλώνεται στον άξονα Τάραντας - Μπάρι. Καταπληκτικές βραχώδεις χαράδρες (gravina) πλούσιες σε υπόσκαφους ιστορημένους ναούς. Massafra και το αξιόλογο αρχαιολογικό μουσείο της Gioia (χαρά) del Colle (του λόφου, δηλαδή ανεκλάλητος χαρά ως εκ της θέας στον κάμπο ένα γύρω από τούτο το ύψωμα). Το μουσείο είναι μέσα στο διατηρημένο της κάστρο. Πρόκειται για πόλη στον αυχένα της Πούλιας, ανάμεσα Τaranto και Bari.
22/06/2006 – Στο πούλμαν για Matera. Μπαίνουν οι πρωϊνοί (μα τόσο πρωϊνοί) μαθητές, όλοι με σκουραλίκια στα αυτιά και πειράζονται με τις σάκες τους στο ώμο, μέχρι να κατεβούν στο Γυμνάσιο ή το Λύκειό τους. Όπως τότε στο ΚΤΕΛ του Κιλκίς, ως στρ. ταχ/μος!!!
Το επ' εμοί, περιήγηση στις γκραβίνες, την μητρόπολη του Αγίου Ευσταθίου και άλλους υπόσκαφους ναΐσκους. Κατόπιν στην Αλταμούρα. Εικοσάλεπτο περπάτημα από τον σταθμό του τραίνου ως το σπουδαίο αρχαιολογικό μουσείο με απεικονίσεις του σπηλαίου του αρχανθρώπου της Αλταμούρας.
Και μέσω Gioia del Colle πίσω στον Τaranto. Από το τραίνο της επιστροφής πιάσαμε Castellaneta. Από τα υψώματα αυτά έχει κανείς ανοιχτή θέα στο Ιόνιο πέλαγος με τις εδώ αποικίες. Και έπειτα καβαλλάμε τα φαράγγια με τις υπόσκαφες σπηλαιώδεις εκκλησιές βασιλειανών μοναχών, από τα σκοτεινά χρόνια της εικονομαχίας στην ένδοξη Ανατολή! Θεαματική κάθοδος! Καμμιά σχέση με την χθεσινή πορεία με το πούλμαν (τοπικά ΚΤΕΛ). Τραίνο και πάλι τραίνο.
23/06/2006 – Canne della battaglia, μνημείο σε λόφο βορείως του Bari, όπου νικήθηκε επιτέλους ο Αννίβας. Περιμένω το τραίνο της επιστροφής για το Bari. Τωραδά βλέπω την Αδριατική θάλασσα, το απογευματάκι θα βλέπω ξανά στο Ιόνιον πέλαγος που μάς ενώνει μεταξύ Αλφειού ποταμού, θεού παρ' αρχαίοις και Αρέτουσας πηγής στις Συρακούσες. Τούτο βλέπω κατεβαίνοντας και πάλι με το τραίνο κι έβλεπα και πάλι ό,τι ατένιζα και εχθές.
Από το παράθυρο του ξενοδοχείου βλέπω τις ψαρότρατες - κρι-κρι στη λιμνοθάλασσα κι ένα υποβρύχιο (ναί!) από τη ναυτ. βάση. Είναι μαγεία αφ' υψηλού η έσω λιμνοθάλασσα του Τάραντα. Αργά το βράδυ στην άνω πόλη, μύδια ογκρατέν με τυρί, τηγανιά καλαμαράκια και ψαράκια, μοτσαρελάκια.
24/06/2006 – Ανάβαση με το πούλμαν στην Potenza ψηλά. Βγήκαμε από τα ενδότερα του Metaponto, την ανεβασιά του ποταμού σα πέστροφες που δαγκώνουν την ουρά τους. Εν τέλει πέρασμα στο Σαλέρνο. Υγρή και ζεστή πόλη. Κατάλυμα. Βόλτα στην πόλη. Γεμάτη από πηγές δροσερού νερού για τους περιπατητές. Πρώτη φορά βρίσκω τέτοιες βρύσες πόσιμου νεού. Στην Σικελία είχα πήξει στα φλέματα.
Υπόγειες τοιχογραφίες σε έναν ναό.
25/06/2006 – Ποσειδωνία - Paestum. Το σημαντικό μουσείο, στεναγμοίς αλαλήτοις...
26/06/2006 – Υέλληε – Ελέα – Velia. 'Ενα μεγάλο, πολύ μεγάλο χωράφι είναι η πόλη μαζί με τον λόφο της, που το αγόρασαν οι άποικοι από τη Φώκαια αφού ήρθαν εκδιωγμένοι πρώτα από τη Σαρδηνία, όπου γύρεψαν κατάλυμα/αποκούμπι.
Φέρανε μαζί και τους θεούς τους. Μια πρώτη μικρασιατική καταστροφή! Ναός Αθηνάς Πολιάδος στην κορφή της ακρόπολης. Ναός Ποσειδώνος Ασφαλωίου. Θέα στο πέλαγος. Ασκληπιείο. Μητέρα θεά Φωκαέων. E dopo Policastro, Sapri, Maratea, χωριά κρεμασμένα στο Τυρρηνικό πέλαγο νοτίως της Ελέας. E dopo via Salerno a Amalfi – Ravallo.
27/06/2006 – Ψηλά στο κάστρο του Σαλέρνο. 'Ολο το Σαλέρνο στα πόδια μου. Το κάστρο φυτρωμένο όλο μωβ καμπανούλες.
28/06/2006 – Πομπήια, Βίλλα της Λίβιας. Ερκολάνο. Στάβια, δύο βίλλες και Σορέντο. Τί εμπειρία!
29/06/2006 – Eboli, με την πριγκιπέσσα στον τάφο. Κοιλάδα του Selle ποταμού στο Paestum. Τραίνο για Napoli. Φτηνό ξενοδοχείο πίσω από τον σταθμό. Στο δίπλα δωμάτιο ολίγον σεξ! Ξελιγωμένοι, πληρώνουν και φωνάζουν.
Αναχώρηση για Κύμη, Μπάϊα, Μπάκολι και Μόντε ντι Πρότσιντα. Φλεγραία πεδία, Καστέλλο. Μουσείο με αρχαία από το νυμφαίο, αλλά να και η Σουλφάρα στην επιστροφή για την πρωτεύουσα πόλη. Πώς μυρίζει το θειάφι! 

Ο ίδιος



-----
* Στο motto ολίγον εκ του Κατά Ιωάννην (η΄ 21-22).

Τρίτη 10 Ιουνίου 2014

ημερολόγια διασποράς στον ιταλικό νότο - [α΄ δεκαήμερο]



Δεύτερο ταξίδι, καλοκαίρι 2006 (Ιούνιος-Ιούλιος) - [1ο δεκαήμερο]


και ποιησάμενος την πορείαν διά Πατρών και Δύμης... * 


10/06/2006 – Προαστιακός από Δουκίσσης Πλακεντίας έως την Κόρινθο. Στην Δουκίσσης Πλακεντίας με πήγε η Ειρήνη με το αυτοκίνητο. Το δισάκι μου στον ώμο. Τραίνο ώς την Πάτρα. Από το λιμάνι της Πάτρας με το καράβι για Μπρίντιζι. Κοντεύουμε στην Λευκάδα με τα λευκά της βράχια. Ο Λευκάτας. Μνημονεύω την Ψάπφα. Είμαστε πια στην Ιθάκη. Περνάμε τώρα από Ηγουμενίτσα και Κέρκυρα και όπου ο τεθνηκώς...
11/06/2006 – Ξημερώματα (μιά ώρα πίσω) φτάνουμε στο Μπρίντιζι. Με τραίνο στις 12:00 στο Lecce, στον νότο.
12/06/2006 - Lecce. Πρωΐ. Περιμένω το λεωφορείο για Calimera. Πέρασε ο τοπικός ταχυδρόμος και μιλήσαμε. Υγρασία. Pasticceria S. Oronzo 30, Lecce, πίνω το τσάι μου con limone. Κάνει κρύο. Στην στάση από Καλημέρα παραδόξως με πλησίασε ένας ρωμηός, πόντιος, αναζητώντας παραδοσιακά συγκροτήματα. Παντού πια η φυλή μας;
13/06/2006 - Λιακάδα στο Lecce. Ανακάλυψα μιάν γωνιά εδώ στο Lecce, κοντά στην Porta di Napoli. Πίνω τον καφέ μου και θα μείνω κι άλλα βράδυα εδώ. Στην Αθήνα του ιταλικού νότου.
14/06/2006 - Παίρνω τον πορτοκαλοχυμό μου στην Porta di Napoli. Ψιλόβροχο. Πακιστανοί πουλάνε ομπρέλες. 
15/06/2006 – Περιηγούμαι στα χωριουδάκια του νότου: Alezio, Parabita, Cazarano, Cazaranello, Ugento, Στερνατία - σύλλογος Chorama (= η Χώρα μας).
16/06/2006 – Alberobello, Grotta di Castellana, Mourge, τείχη Manduria, όπου άλλοτε έπεσε μαχόμενος ο σπαρτιάτης εκείνος  στρατηγός. 'Αλλοτε. Πότε δηλαδή;
17/06/2006 – Ανοίγω το mail με κάποια ευκαιρία καθ' οδόν. Ο Φάις παραδόξως ζητάει 350 λέξεις για την βιβλιοθήκη της Ελευθεροτυπίας σχετικά με βιβλιοκρισίες στο άωρον. Ενώ τού είχα πεί για έναν μήνα να με έχει παραιτημένο. Ζητάει από εμένα και άλλους εννιά bloggers, plus βιογραφικό. Είμαι ακόμη έξω, σαββατόβραδο, γλυκιά βραδιά.
18/06/2006 – Φεύγω για Brindisi. Για δύο ή τρεις μέρες. Μετά Matera, Salerno, Napoli. Στην παλιά πόλη, στο ιστορικό κέντρο εδώ στο Brindisi έχει λιτανεία και ο τοπικός επίσκοπος ανέβηκε σε λευκό άλογο βαστώτας κάποιο ιερό αντικείμενο. Τον σκέπει σκιάδιο. Ποιόν τοπικό άγιο γιορτάζουνε τούτοι; 'Eμ, βέβαια, ποιόν γιορτάζουμε, τον Ιούδα τον απόστολο της αρχαίας ενωμένης εκκλησίας. Την καρδιά του Κυρίου...
19/06/2006 – Το πρωΐ επισκέπτηκα το Bari και τον 'Αη Νικόλα του και το απόγευμα την μεσσαπική Egnazia (Εγναντία), οπότε έχω 12 χιλιόμετρα ποδαρόδρομο για το σταθμό πίσω του τραίνου, για Brindisi. Ευτυχώς προσφέρθηκε ένα καλό ανθρωπάκι από το εξοχικό του πηγαίνοντας πέρα για Taranto, και με άφησε στον σταθμό στο χωριό. Συγκινήθηκε από την αναφορά μου στην λιτανεία. Νωρίτερα δύο ραγκάτσια, το μεσημέρι, με έφεραν στον αρχαιολογικό χώρο της Ιγνάτσια. Με την πανέμορφη στήλη με το κρυφό όνομα-ιδιότητα της πρωθιέρειας σε μεσσαπική (;) γραφή: sacerdodessa (;). Ο ανέρως ανέβηκε απ' ό,τι βλέπω στο Hotel memory.


Ο ίδιος


----- 
* Αναφορά στην Πάτρα (Πάτρες) τον 2ο π.Χ. αιώνα από τον αρκά ιστορικό Πολύβιο (Ιστοριών Δ' 83. - μτφρ. Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος, έκδ. Στιγμή, Αθήνα 1997 [α' Γαλαξίας 1971], σσ. 160-161).