Πέμπτη 6 Αυγούστου 2015

η διαφορά της θεογνωσίας


Η διαφορά της θεογνωσίας ανάμεσα στους αρχαίους Ισραηλίτες και τους αρχαίους 'Ελληνες είναι τεράστια, όπως τεράστια είναι και η διαφορά της φυλής τους.

Για την πενιχρή ισραηλιτική φαντασία η ζωή του Γιαχβέ ήταν πλήρως κρυμμένη, ένας Ισραηλίτης δε γνώριζε να πεί τίποτα για το Θεό του ως τέτοιον, μέχρι να τον θέσει σε σχέση μ' αυτόν εδώ τον κόσμο, ιδιαίτερα με τον άνθρωπο, ως άρχοντα απέναντι στον υπήκοό του ή τον δούλο του.
'Ενας 'Ελληνας, αντίθετα, γνώριζε τους θεούς του τόσο όσο σχεδόν τον εαυτό του, τους γνώριζε όχι μόνο στη σχέση τους με τον κόσμο, αλλά και καθαυτούς, γνώριζε τη μορφή τους, τις ασχολίες τους, την κατοικία τους. Πώς το γνώριζε; Επειδή οι θεοί του ήταν άνθρωποι, συνηθισμένοι και όμως ασυνήθιστοι.
Συνηθισμένοι επειδή κι εκείνοι όπως και οι άνθρωποι υπόκειντο στη Μοίρα και επειδή όπως κι οι άνθρωποι είχαν πολλές ανάγκες. Ασυνήθιστοι επειδή ήταν ασύγκριτα ισχυρότεροι από τους ανθρώπους και αθάνατοι (αν και όχι αιώνιοι, αφού και αυτοί είχαν γεννηθεί).
Η μορφή των ελληνικών θεών είναι η μορφή των ανθρώπων. Βαδίζουν πάντα με το σώμα τους, από το οποίο δε βγαίνουν ούτε και τότε ακόμα, όταν γίνονται για τους ανθρώπους αόρατοι. Μπορούν να μεταμορφωθούν από σώμα σε σώμα, αλλά ποτέ δεν μπορούν να είναι ασώματοι. Η σωματική μορφή των θεών διακρίνεται σε δύναμη και κάλλος. Σε αναλογία με την ανθρώπινη κοινωνία έτσι και σ' αυτή τη θεϊκή κοινωνία υπάρχουν διαφορές, υπάρχουν διαβαθμίσεις της δύναμης, της ομορφιάς, της σοφίας και της ευδαιμονίας. [...] Κυρίως όμως: όλοι είναι εν σώματι κι όλοι επιθυμούν να παραμείνουν πάντα στο σώμα τους. Ανάμεσά τους δεν υπάρχουν ασκητές, όπως δεν υπάρχουν ούτε ανάμεσα στον εκλεκτό τους ελληνικό λαό. Ο ασκητισμός δεν αποτελεί ιδανικό, ούτε για τους θεούς ούτε για τους ανθρώπους.


αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Το σώμα υπό το φως της Αναστάσεως (έκδ. Χρόες, Αθήνα 2013, σσ. 59-60).

Δεν υπάρχουν σχόλια: